معاینه فنی خودرو که در واقع گواهی سلامت وسیله نقلیه شماست، نشان میدهد که خودرو از نظر فنی و ظاهری در شرایط مطلوبی برای تردد در جادهها قرار دارد. این معاینه برای تمام خودروهایی که بیش از 4 سال از عمرشان میگذرد، الزامی است و در صورت نداشتن آن، تردد خودرو در کلانشهرها مشمول جریمه خواهد بود.
هدف از معاینه فنی، کاهش تصادفات رانندگی و حفظ سلامت محیط زیست است. اگر نمیدانید که معاینه فنی چیست و طی آن چه مواردی بررسی میشوند، با ما در این مطلب همراه باشید تا به این پرسش پاسخ دهیم که چه مواردی از خودرو در معاینه فنی چک میشوند؟
بخشهای مورد ارزیابی در معاینه فنی
طی فرآیند معاینه فنی، بخشهای مختلف خودرو بررسی و ارزیابی میشوند. از مهمترین آنها میتوانیم موارد زیر را نام ببریم:
بازرسی ظاهری خودرو
در مرحله اول معاینه فنی، ظاهر و تجهیزات جانبی خودرو به دقت مورد بررسی قرار میگیرند تا از سلامت فنی و استاندارد بودن آنها اطمینان حاصل شود. مواردی که در این بخش ارزیابی و بررسی میشوند، به شرح زیر هستند:
- آینهها: سلامت، تنظیم و میدان دید آینههای جانبی و بغل بهطور کامل بررسی میشوند.
- شیشهها: ترکخوردگی، شکستگی و خط و خش شیشهها به دقت مورد ارزیابی قرار میگیرند.
- سالم بودن برفپاککن: تیغه برفپاککنها، بازوها و عملکرد آنها برای اطمینان از دید کافی در شرایط جوی نامساعد بررسی خواهند شد.
- بوق خودرو: سلامت و عملکرد بوق و عدم ایجاد صدای نامتعارف که میتواند مزاحم رانندگی دیگران باشد، کنترل میشود.
- داشتن کمربند ایمنی: تعداد و وضعیت کمربندهای ایمنی برای سرنشینان تمام صندلیها مورد بررسی قرار میگیرد.
- بررسی بدنه خودرو: هرگونه زنگزدگی، خوردگی، فرورفتگی، رنگپریدگی یا صدمات ظاهری دیگر بدنه به دقت بازبینی میشوند.
- میزان پوسیدگی بدنه: نقاطی مانند لبه گلگیرها، دربها و زیر خودرو که مستعد پوسیدگی هستند، بهطور دقیق مورد بررسی قرار میگیرند.
- وضعیت لاستیکها: عمق آج لاستیکها، سالم بودن عاجها، باد لاستیکها و تناسب سایز لاستیکها با استاندارد خودرو ارزیابی میشود.
- صدای اگزوز: از نظر سلامت، اتلاف گاز و مطابقت با استانداردهای آلایندگی بررسی خواهد شد.
- چراغهای جلو: سلامت، تنظیم نور و عملکرد صحیح چراغهای نور بالا و نور پایین به دقت کنترل میشوند.
- چراغ راهنما: سلامت و عملکرد صحیح چراغهای راهنما و مطابقت آنها با استانداردهای ظاهری بررسی خواهد شد.
- دود خروجی اضافی از اگزوز: میزان دود و آلایندگی خروجی از اگزوز کنترل میشود.
- طلق چراغهای عقب: سلامت، شفافیت و عدم وجود ترکخوردگی یا شکستگی طلق چراغهای عقب مورد ارزیابی قرار میگیرند.
- بررسی چراغ عقب: عملکرد صحیح چراغهای ترمز، دنده عقب، خطر و چراغ پلاک کنترل میشود.
موضوعی که باید به آن دقت داشته باشید، این است که در این مرحله، لوازم و تجهیزات روی خودرو نیز مورد بررسی قرار میگیرند. استفاده از هرگونه لوازم و تجهیزاتی که غیراستاندارد باشد (مانند بوق با صدای نامتعارف)، میتواند منجر به عدم صدور گواهی معاینه فنی شود. همچنین بسیاری از افراد این پرسش را مطرح میکنند که فک پلاک کردن خودرو ارتباطی با معاینه فنی دارد یا خیر؟
در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که فک پلاک خودرو بهطور مستقیم، ارتباطی با معاینه فنی ندارد. شما میتوانید بدون داشتن معاینه فنی معتبر برای فک پلاک خودرو اقدام کنید؛ اما اگر قصد دارید پس از فک پلاک دوباره از همان خودرو استفاده کنید، به معاینه فنی معتبر نیاز خواهید داشت. در این صورت هنگام شمارهگذاری مجدد خودرو ملزم به ارائه معاینه فنی خواهید بود. لازم به ذکر است فک پلاک بدون معاینه فنی معتبر ممکن است شامل جریمه باشد.
آزمون آلایندگی
در گام بعدی معاینه فنی، آزمون آلایندگی خودرو انجام میشود. در این مرحله با استفاده از دستگاهی مخصوص، میزان آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز اندازهگیری میشوند. اگر میزان این آلایندهها بهویژه دیاکسید کربن و مونوکسید کربن، از حد مجاز بالاتر باشد، معاینه فنی خودرو شما با قاطعیت مردود خواهد شد.
اگر بخواهیم درباره اهمیت آزمون آلایندگی صحبت کنیم، باید بگوییم که خودروهای آلاینده، سهم بزرگی در آلودگی هوا دارند و تنفس را برای همه ما سخت میکنند. به همین دلیل معاینه فنی اقدامی ضروری برای کنترل آلایندگی و حفظ سلامتی انسان و محیط زیست خواهد بود.
ارزیابی وضعیت کمک فنر خودروها
در گام بعدی معاینه فنی، نوبت به بررسی کمکفنرها میرسد. با استفاده از دستگاهی تخصصی، عملکرد هرکدام از کمکفنرهای جلو و عقب بهصورت جداگانه ارزیابی میشود. اگر کمکفنرها در وضعیت مطلوبی نباشند، میتوانند تعادل و هندلینگ خودرو بهویژه در پیچها و جادههای ناهموار را به خطر بیندازند و احتمال تصادف را افزایش دهند.
آزمون ترمز
در گام بعدی سیستم ترمز خودرو بررسی میشود. در واقع در این مرحله قدرت ترمز مورد ارزیابی قرار میگیرد. برای انجام این کار خودرو تا حداکثر سرعت خود شتاب داده میشود تا بعد از آن قدرت ترمزها مشخص شود. در این بخش عملکرد ترمز دستی نیز بهطور کامل بررسی خواهد شد. لازم به ذکر است که استفاده از لنتهای ترمز جدید و روغن ترمز باکیفیت و مناسب، به سلامت سیستم ترمز خودرو و عملکرد بهتر آن کمک میکند.
آزمون سیستم تعلیق
پس از تست وضعیت ترمزها، عملکرد سیستم تعلیق خودرو بررسی میشود. در این مرحله سیستم تعلیق وسیله نقلیه با استفاده از دستگاههای تخصصی تحت فشار قرار میگیرد تا عملکرد آن بهطور کامل ارزیابی شود. البته در این مرحله اتصالات و قطعات سیستم تعلیق از نظر سلامت و استحکام نیز بررسی میشوند. در صورت قبولی خودرو در این آزمون، گواهی معاینه فنی سلامت سیستم تعلیق صادر خواهد شد.
بررسی سلامت چراغها
آزمون بعدی که در معاینه فنی خودرو انجام میگیرد، بررسی سلامت چراغهاست. پیشنهاد ما این است که قبل از رفتن به معاینه فنی مطمئن شوید که تمامی چراغهای خودرو شامل نورهای جلو، عقب، ترمز، راهنما، دنده عقب و … سالم و بدون انحراف نور هستند. در معاینه فنی، تنظیم نور چراغها با دستگاه بررسی میشود.
هم راستایی چرخها
در مرحله بعدی آزمون همراستایی چرخها صورت میگیرد. در این گام میزان انحراف جانبی خودرو در حالت رها کردن فرمان بررسی میشود. اگر این انحراف در هر ۱۰۰۰ متر بیشتر از ۷ متر باشد، گواهی معاینه فنی صادر نخواهد شد. به عبارت دیگر در حالت عادی و رها کردن فرمان، جلوبندی و فرمان خودرو نباید بیش از ۷ متر منحرف شوند.
آیا با داشتن خلافی زیاد میتوان معاینه فنی گرفت؟
در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که بهطور کلی داشتن خلافی هیچ تاثیری بر روند اخذ معاینه فنی خودرو ندارد. معاینه فنی خودرو به منظور بررسی وضعیت فنی و ظاهری خودرو و اطمینان از سلامت آن برای تردد در معابر عمومی انجام میشود و به سابقه رانندگی یا تخلفات راننده ارتباطی ندارد.
به همین دلیل شما میتوانید با وجود داشتن خلافی زیاد برای معاینه فنی خودرو خود اقدام کنید و در صورت قبولی در تستهای مربوطه، برگه معاینه فنی را دریافت کنید. البته اگر قصد دارید که بعد از اخذ معاینه فنی، خودرو خود را به فروش برسانید، لازم است که قبل از انجام معامله نسبت به پرداخت تمام جریمههای خود اقدام کنید. در غیر اینصورت امکان فک پلاک و انتقال سند خودرو وجود نخواهد داشت. شما میتوانید برای گرفتن خلافی در ۳ دقیقه از خدمات سایت آیتول استفاده کنید.
آیا وضعیت بیمه شخص ثالث ربطی به معاینه فنی دارد یا خیر؟
بهطور کلی نداشتن معاینه فنی در ایران مانعی برای پرداخت خسارت بیمه شخص ثالث ندارد. به عبارت دیگر حتی اگر معاینه فنی خودرو شما باطل شده باشد، بیمه شخص ثالث موظف به پرداخت خسارات به اشخاص ثالث در صورت وقوع حادثه رانندگی است. با اینحال نداشتن معاینه فنی میتواند تبعات دیگری به دنبال داشته باشد که از مهمترین آنها میتوان به جریمه شدن از سوی پلیس راهور اشاره کرد. در صورتیکه قصد دارید وضعیت بیمه خود را بررسی کنید، میتوانید با کمک راهنمای استفاده از سامانه سنهاب این کار را انجام دهید.
حرف آخر
در این مطلب به بررسی فرایند معاینه فنی خودرو پرداختیم و بیان کردیم که طی معاینه فنی چه مواردی بررسی میشوند. همانطور که گفتیم، طی این تست، ظاهر خودرو، وضعیت آلایندگی، کمکفنرها، سیستم ترمز، سیستم تعلیق، چراغهای خودرو، همراستایی چرخها و … مورد ارزیابی قرار میگیرند. با پشتسر گذاشتن این آزمونها در نهایت میتوانید معاینه فنی خودرو خود را دریافت کنید.
